- FFADALE:

(Ar.) Er. 1. Faziletli. 2. Rasulullah'a tabi olmus sahabedendir. Medineli ilk

muslumanlardandir. Bircok hadis rivayeti mevcuttur.

FADIL: (Ar.) Er. - (bkz. Fâzil).

FADILE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fazil).

FADIME: (Tur.) Ka. - (bkz. Fatma).

FADL: 1. Iyilik. 2. Fazilet. 3. Erdemlilik. Fadl b. Abbas b. Abdulmuttalib: Rasulullah'in amcasi

Abbas (r.a.)'in ogludur.

FAHAMET: (Ar.) Ka. 1. Fahimlik, ululuk. 2. Itibar, kiymet, deger.

FAHHAR: (Ar.) Er. 1. Cok ovunen, kendini cok metheden. 2. Canak, comlek, toprak testi. 3.

Saksi.

FAHIM: (Ar.) Er. 1. Akilli, anlayisli, kavrayisli.2. Ulu, buyuk, sayan.

FAHIME: (Ar.) Ka. - (bkz. Fahim).

FAHIR: (Ar.) Er. 1. Ovunulecek, iftihar edilecek. 2. Serefli, kiymetli. 3. Parlak, guzel,

mukemmel.

FAHIRE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fahir).

FAHREDDIN: (Ar.) Er. - Dinin ovdugu, diniyle ovunen. Dinin seckini. Fahreddin Razi: (Rey

1149-Horat 1209). Mufessir, kelamci. Dilbilimci. Fizikci. Tipci.

FAHRI: (Ar.) Er. - Bir karsilik beklemeden yalnizca seref ve iftihar vesilesi olarak kabul edilen

is. (Is, sifat, unvan). Fahri aza, fahri uye; maassiz, ucretsiz veya muessese icin gurur kaynagi olan

kisi.

FAHRIYYE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fahri). Islami edebiyatla, sairlerin kendi vasiflarindan,

faziletlerinden ve sairlik kuvvetlerinden bahsettikleri siirler. Daha cok kasidelerin bir bolumu bu

sekildedir.

FAHRUNNISA: (Ar.) Ka. - (bkz. Fahir). - Cok ovunen, sanli, serefli, onurlu kadin.

FAIK: (Ar.) Er. 1. Ustun, seckin, yuksek, ileri. 2. Mumtaz, manevi olarak ustun olan.

FAIKA: (Ar.) Ka. - (bkz. Faik).

FAIZ: (Ar.) Er. - Fevz bulan, muradina ulasan, basari kazanan. Kur'an'da muslumanlari vasfetme

sadedinde bircok yerde gecmektedir.

FAIZA: (Ar.) Ka. - (bkz. Faiz).

FAKI: (Tur.) Er. - Fakih'ten bozma kelime. Anadolu'da okuryazar ve bilgili imam, hoca gibi

kimselere eskiden verilen unvan.

FAKIH: (Ar.) Er. l. Bir sey bilen yahut anlayan kimse. 2. Fikih ilminde ustad. Islam hukuk

bilgini.

FALIH: (Ar.) Er. 1. Felaha eren, basari kazanan, muradina eren. 2. Topragi suren, eken.

FARABI: (t.h.i.) Er. - 870-950 yillan arasinda yasamis ve Aristo felsefesinin Islam aleminde

yayilmasina yol acmis Turk filozofudur. Kendisine muallim-i sani (Aristo'dan sonra 2. ustad)

unvani verilmistir. Eserlerinin Ibn-i Sina uzerinde buyuk tesiri vardir. Kanun dedigimiz calginin

mucididir. Asil adi "Ebu Nasir Muhammed'tir.

FARIS: (Ar.) Er. 1. Atli (suvari). 2. Binici, ata binmekte maharetli. 3. Ferasetli, anlayisli. 4. Iran'in

guneyindeki Siraz vilayeti.

FARISE: (Ar.) Ka. - (bkz. Faris).

FARUK: (Ar.) Er. 1. Hakliyi-haksizi ayirmakta guclu olan. 2. Dogruyu yanlistan ayiran. 3.

Keskin. - Hz. Omer'in lakabi; hakliyi haksizdan ayirederek adaleti tam yerine getirmekte un

kazandigi icin "Faruk" kelimesiyle adlandirilmistir.

FARÛKI: (Ar.) Er. - Hz. Omer'in nesline yahut adaletine mensup.

FARYAB: (Fars.) Er. 1. Dere ve irmak suyu ile sulanan yer. 2. Eski Horasan'da Delh'e yakin bir

sehir.

FATIH: (Ar.) Er. 1. Fetheden, acan. 2. Bir ulkeyi, sehri veya kaleyi zapteden kimse. 3. Hukum

veren anlaminda, Cenab-i Hakk'in sifatlarindan biridir. A'raf suresi 89. ayet. - Istanbul'u fetheden

yedinci Osmanli padisahi Sultan Mehmet Han'a bu fethinden oturu verilen unvan.

FATIN: (Ar.) Er. 1. Zeki, anlayisli. 2. Zihni acik, kavrayisli. Uyanik.

FATINE: (Ar.) Ka. - ((bkz. Fatin).

FATIMA: (Ar) Ka. 1. Sutten kesilmis. 2. Kendisi ve zurriyeti cehennemden uzak kilinmis.- Hz.

Peygamber'in Hz. Hatice'den dunyaya gelen en kucuk kizinin adidir. Hicretten 18 yil once 605'te

Mekke'de dunyaya gelmistir. 632 yilinda Medine'de vefat etmistir. 18 yasinda iken Hz. Ali ile

evlenmis, Hz. Hasan, Hz. Huseyin, Hz. Ummu gulsum ve Hz. Zeyneb adinda dort cocugu vardir.

Rasûlullah (s.a.s)'tan sonra 6 ay yasamistir. Lakabi Zehra'dir.

FATMAGUL: (Ar.) Ka. - (bkz. Fatma).

FATMANUR: (Ar.) Ka. - (bkz. Fatma).

FAYIH: (Ar.) Er. - Kendiliginden dagilan guzel koku.

FAYIHA: (Ar.) Ka. 1. Cicek veya meyve kokusu. 2. Guzel kokulu nesne.

FAYSAL: (Ar.) Er. 1. Keskin hukum, karar. 2. Halletme, neticelendirme. 3. Keskin kilic. 4.

Hakim.

FAZIL: (Ar.) Er. 1. Faziletli, fazilet sahibi. 2. Erdemli, faik, ustun. - (bkz. Faik, Fadil).

FAZILA: (Ar.) Ka. - (bkz. Fazil).

FAZILET: (Ar.) Ka. 1. Insanda iyilik etmeye ve fenaliktan cekinmeye olan devamli ve degismez

istidat, guzel vasif. 2. Kisiyi, ahlakli ve iyi hareket etmeye yonelten manevi kuvvet. 3. Insanin

yaratilisindaki iyilik, iyi huy, erdem. 4. Iyi anlak, iffet. - (bkz. Erdem).

FAZLI: (Ar.) Er. 1. Deger, ustunluk, iyilik, fazilet, lutuf. 2. Fazla, ziyade, artik, baki. 3. Iki

sayinin birbirinden olan farklari. 4. Ilim ve irfan sahibi. 5. Ali, cenablik, ihsan, comert. 6.

Olgunluk.

FAZLULLAH: (Ar.) Er. - Allah'in fazli, erdemi, lutfu.

FECRI: (Ar.) Er. - Sabaha karsi gunes dogmadan once ufkun gundogusu tarafindan gorulen

aydinligi, tanyerinin agarmasi.

FECRIYE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fecri).

FEDAI: (Ar.) Er. l. Canini esirgemeyen, muhim bir maksat ugrunda canini vermeye hazir

bulunan. 2. Allah yoluna baskoymus.

FEDAKAR: (Fars) Er. - Birlesik isim. Kendini veya sahsi menfaatlerini esirgemeyen.

FEDAYICAN: (a.f.i.) Er. - Canini vermeye hazir, canini verme.

FEHAMET: (Ar.) Ka. - (bkz. Fahamet).

FEHIM: (Ar.) Er. - Zeki, anlayisli, pek cok anlayan.

FEHMI: (Ar.) Er. - Fehme mensup, fehim ile ilgili (bkz. Fehim).

FEHMIYE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fehmi).

FELAH: (Ar.) Er. - Kurtulus, selamet, mutluluk, bahtiyarlik.

FELAK: (Ar.). 1. Gun agarmasi. 2. Kur'an-i Kerim'in 113. suresinin adi. -Erkek ve kadin adi

olarak kullanilir.

FELIN: (Ar.) - Mantar. - Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FENER: (Yun.) Er. - Icinde isik kaynagi bulunan seffaf mahfaza.

FERAG: (Fars.) Er. - Serin ruzgar.

FERAH: (Ar.) Ka. 1. Gonul acikligi. 2. Sevinc, scvinme.

FERAHENGIZ: (f.b.i.) Ka. - Unlu bir cesit lale.

FERAHET: (Fars.) - San ve seref. -Erkek ve kadin adi.

FERAHFEZA: (a.f.i.) Ka. 1. Ferah artiran. 2. Turk muziginin murekkeb makamlarindan. 3.

Meshur bir lale turu.

FERAHNA: (Fars.) Ka. 1. Bolluk, genislik. 2. Genis yer.

FERAHNAK: (a.f.b.s.) Ka. - Sevincli. - Turk muziginin murekkeb makamlarindan.

FERAHNAZ: (Fars.) Ka. - Nazli kiz.

FERAHSAN: (a.f.b.s.) Ka. 1. Sevinc veren. 2. Ferah sacan.

FERAMUS: (Fars.) Er. - Unutma, hatirdan cikma, nisyan.

FERASET: (Ar.) Ka. - Anlayislilik, cabuk sezis.

FERAY: (Fars.) Ka. - Aydinlik, parlak ay, canlilik, sus, zinet.

FERDA: (Fars.) Ka. 1. Yarin. 2. Gelecek zaman, ati. 3. Ahiret, obur dunya.

FERDANE: (Ar.) Ka. - Tekli, yalniz.

FERDI: (Ar.) Er. - Fertle ilgili, ferde has, tek basina yapilan.

FERDIYYE: (Ar.) Ka. - (bkz. Ferdi).

FEREC: (Ar.) Er. 1. Gam, tasa ve sikintidan kurtulma. 2. Zafer.

FERHAD: (f.h.i.) Er. - Anadolu Anonimi'nde Ferhad ve Sirin adiyla meshur olan eski bir

hikayenin erkek kahramani olup Sirin'in asikidir. - (bkz. Ferhat).

FERHAL: (Fars.) Ka. Kivircik ve dolasik olmayan uzun sac.

FERHAN: (Ar.) Er. 1. Sevincli, mesut. 2. Sen, memnun.

FERHAT: (Ar.) Er. - Sevinc, nese. (bkz. Ferhad).

FERHUNDE: (Fars.) Ka. - Mubarek, mesut, meymenetli, kutlu, ugurlu.

FERID: (Ar.) Er. - Tek, essiz, esi olmayan, kiyas kabul etmez, olcusuz, ustun. - Turk dil

kurallarina gore "d/t" olarak kullanilir.

FERIDE: (Ar.) Ka. - (bkz. Ferid). -Kendi reyiyle hareket eden, kibirli, gururlu kimse.

FERIDUN: (Fars.) Er. 1. Sekizinci gok. 2. Pisdadilerin 6. padisahi olup Cemsid sulalesinden

demirci Gave'nin yardimiyla Dahhak-i Mari'yi oldurmustur. Lakabi Ferruh'tur.

FERIDUDDIN: (Ar.) Er. - Dinin feridi, tek, essiz, kiyas kabul etmez kimse.

FERIT: (Fars.) Er. 1. Avci kus. 2. Donmus, katilasmis sey.

FERMA: (Fars.). 1. Emreden, buyuran. 2. Amir. - Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FERMAN: (Fars.) Er. 1. Emir, buyruk. 2. Padisah tarafindan verilen yazili emir, berat,

buyrultu.

FERMEND: (Fars.) Er. - Mevki ve seref sahibi.

FERRUH: (Fars.) Er. 1. Ugurlu, kutlu. 2. Mubarek. 3. Aydinlik insan. - (bkz. Mubarek).

FERRUHI: (Fars.) Er. 1. Ferruha ait. 2. Ugurluluk, meymenet. 3. Iranli unlu sair.

FERZAN: (Fars.) Ka. - Ilim ve hikmet.

FERZANE: (Fars.) 1. Alim, bilgin, seckin. 2. Benzerlerinden, akranlarindan ileride. 3.

Hakim, feylesof. 4. Tasavvufta, ncfsani baglantilardan siyrilmis olan dervis. - Erkek ve kadin

adi olarak kullanilir.

FESAHAT: (Ar.) - Aciklik, duruluk. - Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FETANET: (Ar.) Ka. - Zihin acikligi, zihnin yaratilistan bir seyi cabuk ve iyi kavramasi.

Peygamberlere mahsus bes sifattan biridir.

FETHI: (Ar.) Er. - Fethe mensup. Fetih hakkinda yazilan kaside.

FETHIYYE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fethi).

FETHULLAH: (Ar.) Er. - Dinin acilmasi. Yasamaya baslamak. Allah'in nusreti.

FETIH: (Ar.) Er. 1. Acma, acis, acilma. 2. Bir ulkeyi, sehri veya kaleyi ele gecirme. 3. Zafer.

4. Kur'an-i Kerim'in 48. suresi. 5. Kapaliligi giderme, ihtilafi halletme.

FETTAH: (Ar.) Er. 1. Acan, acici, zafer kazanmis, ustun gelmis. 2. Kullarinin kapali islerini

acan, Cenab-i Hakk'in isimlerinden.

FEVZI: (Ar.) Er. 1. Kurtulusla ilgili. 2. Zafere ait. 3. Galip gelen, ustun olan.

FEVZIYE: (Ar.) Ka. 1. (bkz. Fevzi). 2. Tarihte, yeniceri ocaginin kaldirilmasi uzerine 2.

Sultan Mahmud tarafindan eski adalar mevkiine verilen ad.

FEYHA: (Ar.) - Buyuk, genis, engin.- Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FEYYAZ: (Ar.) Er. 1. Cok faydali, cok verimli. 2. Feyiz, bereket ve bolluk veren.

FEYZA: (Ar.) Ka. 1. Suyun tasip akmasi. 2. Bolluk, cokluk, verimlilik, fazlalik, gurluk,

ilerleme, cogalma. 3. Ilim, irfan. 4. Feyz ile dolu olan.

FEYZI: (Ar.) 1. Ilim, irfan. 2. Akma, suyun akip tasmasi. 3. Bolluk cokluk, verimlilik. -

Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FEYZULLAH: (Ar.) Er. - Allah'in feyzi, bollugu, bereketi.

FEZA: (Ar.) 1. Ucu bucagi bulunmayan bosluk. 2. Dunyanin sonsuz olan genisligi, sema. -

Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FEZZAN: (Ar.) - Buyuk Sahra'da, Trablus ulkesinin guneyinde bir ulke.- Erkek ve kadin adi

olarak kullanilir.

FIRAT: (Ar.) Er. 1. Tatli su. 2. Turkiye'nin en uzun nehri.

FIDAN: (Yun.) Ka. 1. Yeni yetisen korpe agac. 2. Fidan boylu: Ince uzun mutenasip.

FIDE: (Yun.) Ka. - Bahcivanlikta, yastiklarda tohumdan yetistirilip baska yerlere dikilmek

icin hazirlanan sebze veya korpe cicek.

FIGEN: (Fars.) Ka. - Atici, yikici, dusurucu.

FIKRET: (Ar.) Er. 1. Fikir, dusunce. 2. Idrak. 3. Zihin, akil. 4. Murat, maksat, niyet. - Erkek

ve kadin adi olarak kullanilir.

FIKRI: (Ar.) Er. - Fikre ait, fikirle ilgili, dusunerek meydana getirilen sey.

FIKRIYE: (Ar.) Ka. - (bkz. Fikri).

FILIZ: (Ar.) Ka. 1. Bitkilerde yeni surgun, tohumdan cikan yeni uclar. 2. Ocaktan cikarilmis,

eritilmemis ham maden, cevher, gumus, filiz. 3. Betonarmede demirleri eklemek icin birakilan

uzantilar. 4. Ince taze ve guzel vucutlu.

FIRAS: (Ar.) Er. 1. Yigit, mert. 2. Binici, at yetistirici.

FIRAZENDE: (Fars.) - Yukselten. -Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FIRDEVS: (Ar.) Ka. 1. Cennet, 2. Bostan, bahce. - Firdevsi: Iran'in milli destani olan

"Seyhname"nin yazaridir. Adi, Mansur b. Hasan'dir. 934-1020 yillan arasinda yasadigi tahmin

edilmektedir.

FIRUZ: (Ar.) Er. - Mesut, mutlu, sevincli, ferah, ugurlu, iyi bahtli.

FIRUZE: (Ar.) Ka. 1. (bkz. Firuz). 2. Nisabur'da cikan acik mavi renkli ve degerli bir yuzuk

tasi. 3. Acik yesil, dag yesili ile gok mavisi arasinda ve bal mumu parlakliginda maruf

kiymetli tas.

FITNAT: (Ar.) Ka. - Zihin acikligi, zeyreklik. Zihnin herseyi cabuk anlayisi. Turk

sairlerinden meshur bir Islam haniminin adidir. Asil adi Zubeyde'dir.

FUAD: (Ar.) Er. - Kalb, yuruk, gonul.

FULYA: (Ital.) Ka. - Nergisgillerden, san renkte cicegi keskin ve guzel kokulu bir bitki, sari

soganciccgi.

FUNDA: (Tur.) Ka. - Kircik yerlerde yetisen ve bircok cesidi olan cali.

FURAT: (Ar.) Er. - (bkz. Firat).

FURKAN: (Ar.) Er. - Hakki, batildan, dogruyu yanlistan ayirma, tefrik.

FUZULI: (Ar.) Er. 1. Bosuna, yersiz, luzumsuz, haksiz. 2. Bosbogaz luzumsuz islerle

ugrasan. 3. Yetkisi olmadigi halde baskasi namina tasarrufta bulunan. - Fuzuli Mehmed:

XVI. yy. 'da yasamis buyuk Turk sairlerinden. Cagatay edebiyati da dahil olmak uzere, Turk

edebiyatinin bircok sahalarinda kuvvetli tesir ve nufus sahibidir. Turkce, Arapca, Farsca,

manzum, mensur bircok eserleri vardir. Bunlar arasinda "Leyla ve Mecnun" mesnevisi cok

meshurdur.

FURUZAN: (Fars.). - Parlayici, parlayan, parlak. - Erkek ve kadin adi olarak kullanilir.

FUSUN: (Ar.) Ka. - Buyu sihir. Sasirtici guzellige sahip, hayret verici derecede guzel.